Geçtiğimiz günlerde Wall Street Journal gazetesinin fiyatların yüzde 5’ten fazla düşmesi için OPEC‘ın (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) arz artışını değerlendirdiğine yönelik haberi ile petrol varil fiyatı ocak ayından bu yana en düşük seviyesine inmişti. Ancak Suudi Arabistan Enerji Bakanı Prens Abdülaziz bin Salman, devlet haber ajansı SPA üzerinden haberi yalandı. En büyük ithalatçı Suudi Arabistan’ın OPEC+’nın arz kesintilerine bağlı kalacağını ifade etmesiyle petrol fiyatları yaklaşık yüzde 1 yükseliş gösterdi. Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve Cezayir yetkilileri de OPEC+ anlaşmasını değiştirme yönünde görüşmeler yapılmadığını ifade ettiler.

4 Aralık’ta bir araya gelecekler
Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Venezuela, İran, Irak, Libya, Kuveyt, Cezayir, Angola, Kongo, Ekvator Ginesi, Gabon, Nijerya’dan oluşan OPEC üyeleri ile Azerbaycan, Bahreyn, Brunei, Kazakistan, Malezya, Meksika, Umman, Rusya, Güney Sudan ve Sudan’ı da kapsayan OPEC+ üyeleri, 4 Aralık’ta bir araya gelecekler. Suudi Arabistan Enerji Bakanı Salman, 4 Aralık’taki toplantıda OPEC+ grubunun küresel ekonomiye ilişkin belirsizlik nedeniyle petrol üretimi konusunda temkinli davranacağı ifadesinde bulundu.

5 Aralık’ta AB yasakları başlayacak
5 Aralık’ta ise AB’nin Rus ham petrolünün ithalatına ilişkin yasakları uygulamaya geçecek. AB, 5 Şubat’tan itibaren Rus petrol ürünlerinin ithalatını yasaklayarak Rusya’yı petrol gelirlerinden mahrum bırakmayı planlıyor.

OECD stokları 2004’ten beri en düşük seviyesinde

Artan resesyon endişeleri petrol fiyatlarını baskılamaya devam ederken dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısı Çin’de sıkı covid tedbirlerinin gündeme gelmesiyle piyasalarda endişeler artıyor.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından geçtiğimiz günlerde yayınladığı Petrol Piyasası Raporu’nda şu değerlendirmelere yer verildi:

●Mevcutta 2,1 milyon varil olan talep büyümesi 2023 yılında 1,6 milyon varile düşecek. GSYİH’da ortaya çıkan daralmalar nedeniyle 2022’nin dördüncü çeyreğinde küresel petrol tüketimi geçen yıla göre 240 bin varil azalacak. Çin’in zayıflayan ekonomisi, Avrupa’daki enerji krizi, güçlü ABD doları gibi etkenler tüketim üzerinde ağır baskı oluşturuyor.
● Dünya petrol arzı, ekim ayında 410 bin varil artarak 101.7 milyon varile çıktı. Ancak OPEC+ kesintileri ve AB’nin Rus ham petrol yasağının yürürlüğe girmesiyle yılın geri kalanında 1 milyon varil düşeceği tahmin ediliyor.
● OECD stokları 2004’ten bu yana en düşük seviyelerde seyrediyor. Rusya ham petrol ve petrol ürünleri ithalatına yönelik yaklaşan AB ambargoları ve deniz taşımacılığına getirilen yasaklar, küresel petrol dengeleri üzerinde daha fazla baskı oluşturacak. Bu durum dizel pazarında da sıkıntıların artmasına yol açacak.
● Petrol fiyatı tavanı uygulamasının fiyat üzerindeki gerilimleri hafifletmeye yardımcı olabileceği düşünülse de belirsizlikler ve lojistik zorlukların devam etmesi gerilimlerin azaltılmasının önünde büyük bir engel olmaya devam edecek.

Irak, Suudi Arabistan’ın bölgesel petrol hakimiyetine meydan okuyabilir mi?

Finans gazetecisi ve yazar Simon Watkins, Irak’ın petrol üretimini 2027 yılına kadar günde 7 milyon varile çıkarmayı planladığını ifade ediyor. Şimdiye kadar Irak’ın tüm kümülatif petrol üretiminin yaklaşık yüzde 80’ini üretmiş olmasına rağmen, Rumaila ve West Qurna 2 petrol sahalarının potansiyelinin büyük olduğunu sözlerine ekleyen Watkins “Irak’ın politikasında bazı temel değişiklikler yapılmadan petrol endüstrisinin daha fazla üretim yapması mümkün değil” değerlendirmesinde bulundu.