Evrim KÜÇÜK

Uluslararası piyasalarda ‘yüksek faiz’ acısı derinleşiyor. Fed’in agresif faiz artırımlarının yol açtığı güçlü dolar, yüksek tahvil faizi furyası yılın ikinci yarısında borsalara ve emtia piyasalarına satış getirdi. Fed’in yarın sona erecek toplantısında beklenti 75 baz puanlık bir artışla politika faizinin yüzde 4.00 seviyesine çıkması yönünde. Yatırımcının kafasında ise şu soru var; “Peki Fed ne zaman havlu atacak?” Uzmanlara göre yanıt petrol ve emtia fiyatları biraz daha gevşediği zaman.

Fed, bu yılın başlarında enflasyondan “geçici” olarak değerlendirmeyi bir kenara bıraktı ve fiyatları kontrol etme konusunda harekete geçerek faiz oranlarını mart ayından bu yana 300 baz puan artırdı. S&P 500 borsa endeksi mart sonundan bu yana değerinin yaklaşık yüzde 20’sini kaybetti. Emtiaya bakıldığında bazı metaller yılın zirvesine göre yüzde 30’a yakın kayıp verdi. Petrol fiyatları mart ayında 125 doları aşmışken, 95 dolar bandına çekildi. Ancak fiyatların halen yılbaşına göre yüksek olması, enflasyon söz konusu olduğundan ekonomisini bile riske atmaktan geri durmayan Fed’in frene basmasını engelliyor. Emtia fiyatlarını izleyen S&P GSCI Endeksi yılbaşından su yana yüzde 25’ten fazla yukarıda iken, Brent petrolünün fiyatı sene başına göre yüzde 22 yüksek.

Petrol düşerse Fed çark eder Merkez bankasının enflasyona karşı zafer ilan etmesine ve ayağını gazdan çekmesi için petrol ve emtia fiyatlarında gerileme olması gerektiği belirtiliyor. Global Pro Traders CEO’su David Brady, kısa süre önce yaptığı açıklamada, bunun çok da uzak bir ihtimal olmadığını söyledi. Emtia fiyatlarında son zamanlarda yaşanan yavaşlamanın, örneğin kereste, tahıl ve ana metaller ve pamuk gibi ürünlerde yaşanan gerilemenin maliyetleri aşağı çekerek tüketici fiyatlarına yansıması bekleniyor.

Uzmanlar ayrıca yatırımcıların özellikle petrol fiyatlarını yakından gözlemlemesi gerektiğini söylüyor. Gerçekleşebilecek daha düşük ham petrol fiyatları uzmanlara göre Fed’in para politikası yönünü değiştirebilir.

Emtianın gelecek yıl güçlü olması beklenmiyor

Genel anlamda emtialar, ama özellikle ham petrol en önde gelen enflasyon göstergelerinden biri olarak biliniyor. Ham petrolde yaşanacak bir düşüş Fed’in sıkılaştırma politikasını yavaşlatacak bir unsur olarak gösteriliyor. 2018 ve 2020 yıllarında Fed’in şahin para politikasından çark etmesinin sebebi ham petrol fiyatlarında görülen keskin düşüşler olmuştu. Önümüzdeki yılın emtia fiyat beklentilerine bakıldığında genel görünüm çok da iyi gözükmüyor. Küresel durgunluk eğilimi ve düşen para arzı emtia fiyatların baskılayabilir. Uzmanlara göre bu durum ABD Merkez Bankası’nın politikasını ters yönde değiştirebilmek adına bir zemin yaratabilir.