1) MAZARS’IN KARARI NE ANLAMA GELİYOR?

FTX’in bir dönem en büyük rakibi, kısa bir süreliğine de kurtarıcısı konumunda olan Binance stresli günler geçiriyor. Son olarak 16 Aralık günü, uluslararası denetleme firması Mazars, ani bir kararla Binance’in rezerv kanıtlarını teyit etmeyi durdurdu.

Basitçe açıklamak gerekirse, rezerv kanıtı, şirketlerin kasasında müşterilerin mevduatlarının karşılığını vermeye yetecek kadar para olduğunu belirten bir rapor. Dolayısıyla Mazars’ın aldığı karar Binance’in mali durumuna dair bir güvensizlik işareti olarak algılandı. Binance’den yapılan açıklamada ise Mazars’ın tüm kripto şirketleriyle olan iş birliklerini askıya aldığı vurgulandı.

Mazars sözcüsü, kamuoyunun raporların fazlasıyla kısıtlı olduğunu kavrayamaması nedeniyle kripto şirketlerinin teyidine en azından şimdilik son verildiğini belirtti. Açıklamada, “Teyit raporları bir garanti ya da denetleme yorumu olarak görülmemeli. Sadece tarihin belli bir noktasındaki bir konuyla ilgili olarak üzerinde uzlaşılan prosedürler bağlamında sınırlı bulgulardan oluşan raporlar bunlar” ifadeleri kullanıldı.

Binance sözcüsü, aralarında “Dört Büyükler” olarak bilinen tanınmış denetçi şirketlerin de bulunduğu birçok alternatife başvuruların çoktan yapıldığını ancak henüz olumlu bir yanıt alınamadığını belirtti. Bu da Binance’in raporlarını, en azından şimdilik, herhangi bir saygın kurumun dış denetimi olmadan kamuoyuyla paylaşacağı anlamına geliyor.

Geçtiğimiz günlerde Wall Street Journal’a konuşan hukuk uzmanı John Reed Stark da aynı noktanın altını çiziyor ve Mazars raporlarının Binance içinde finansal kontrollerin gücüne dair bir şey söylemediğini belirtiyordu. (Sam Bankman-Fried’in FTX’teki kayıplara rağmen Alameda Research’e 4 milyar dolar daha aktardığının ortaya çıkması, kontrol mekanizmalarını da tartışmaya açtı.) Wall Street Journal’ın aktardığına göre, Mazars raporunda Binance’in durumu iyi görünmekle birlikte Bitcoin borçlarının Bitcoin varlıklarının 245 milyon dolar üstünde olduğuna dikkat çekiliyordu. Bloomberg ise şirketin 75 milyar dolarlık rezervlerinin neredeyse tamamının kendi stabil kripto parası BUSD ile Binance’in kendi birimi olan BNB cinsinden olduğunu duyurdu.

2) BINANCE SALI GÜNÜ ÇEKİM İŞLEMLERİNİ NEDEN DURDURDU?

Geçen hafta başında FTX’in kurucusu Sam Bankman-Fried’in gözaltına alınması ve ABD hükümetinin Binance hakkında soruşturma başlattığına ilişkin bir haber, müşterilerde soğuk duş etkisi yarattı.

Şirketin açıklamasına göre 12-14 Aralık tarihlerinde 6 milyar dolarlık yatırım Binance’ten çekildi. Bu çıkışın 3 milyar dolardan fazlası 13 Aralık’ta 24 saatlik bir zaman aralığında yaşandı. (Haziran ayından bu yana Binance’te bu kadar büyük bir günlük aşağı hareketlilik görülmemişti.)

Binance’in kısaca “CZ” olarak tanınan CEO’su Twitter’dan yaptığı açıklamada bu durumu “her zamanki işler” diye nitelendirdi ve “daha önce de yaşadık bunu” dedi. Şirketin açıklamasında para çıkışının karşılanmasında herhangi bir zorluk yaşanmadığına dair teminatlar verildi.

Ne var ki Binance’in yine 13 Aralık günü, “stabil” kripto paralar arasında sayılan USDC’de çekim işlemlerini 8 saatliğine durdurması da bir huzursuzluk işareti olarak algılandı.

Zira kripto yatırımcıları çok benzer bir olaya 1 ay önce FTX’in iflasından hemen önce şahit olmuştu. Hafızaları tazelememiz gerekirse, o günlerde şirketin borçlarını ödeyebilirliğine ilişkin soru işaretleri müşterileri paniğe sürüklemiş, bunun sonucunda FTX çekim işlemlerini durdurmak zorunda kalmıştı. Birkaç gün sonra FTX’in iflasını açıklamasıyla bu paniğin yersiz olmadığı anlaşılmış ve müşterilere ait paranın en az 8 milyar doları buhar olup uçmuştu.

CZ yaptığı açıklamada Binance’in 13 Aralık’ta yaşadıklarının FTX’le kıyaslanamayacağını, 8 saatlik durdurmanın bir bankanın kapalı olmasından kaynaklandığını söyledi.

Ancak Binance çalışanlarına gönderilen ve NPR’ın ulaştığı bir iç yazışmada CZ, salı gününün tek seferlik bir durum olmadığını ve sektörün “tarihi bir an yaşadığını” belirtiyordu.

CZ, “Önümüzdeki birkaç ayın sarsıntılı geçmesini bekliyoruz ama bu zorlayıcı dönemi aşacağız. Bu süreçten güçlenmiş olarak çıkacağız. Bu kurum uzun ömürlü olacak şekilde inşa edildi. Kripto kışlarından sağ çıkarız” ifadelerini kullanıyordu.

3) ABD ADALET BAKANLIĞI’NIN SORUŞTURMASININ SEBEBİ NE?

Binance’le ilgili bir diğer gelişme de ABD Adalet Bakanlığı’nın başlattığı kara para aklama soruşturması.

Finans suçları yasalarını ihlal edip etmediği mercek altına alınan şirketin, 2022’de 10 milyar değerinde yasa dışı ödemeye aracılık etmiş olabileceği belirtiliyor. Savcılar Changpeng Zhao ve diğer yöneticiler hakkında iddianame oluşturma seçeneğini değerlendiriyor.

Böyle bir durumda CZ kara para aklama komplosu, lisanssız para transferi, suç yaptırımlarının ihlali gibi suçlamalarla karşı karşıya kalabilir.

4) PİYASANIN GENELİNDE DURUM NE?

Diğer yandan piyasanın genelinin kripto kışından sağ çıkıp çıkamayacağı tartışmaları da sürüyor. 32 milyar dolar değerindeki FTX’in çöküşünden 2 hafta kadar sonra bu kez kripto bazlı kredi şirketi BlockFi iflas bayrağını çekti. BlockFi, birkaç ay önce başlayan “kripto kışında” FTX’in kurtardığı şirketlerden biriydi.

ABD ‘nın faizleri yükseltmesiyle yatırımcılar, riskten ve teknolojiyle alakalı yatırım araçlarından kaçmaya başladı. Bunu en iyi kripto paraların değerindeki düşüşte gördük. En güçlü kripto para olan Bitcoin, 2022’de yüzde 60’tan fazla geriledi.

Bu ortamda iflasından endişe edilen bir diğer kripto şirketi de Genesis. Genesis geçen ay Twitter’dan yaptığı açıklamada yatırımlarının 175 milyon dolarının bir FTX hesabında kaldığını duyurmuştu.

Bir başka deyişle adı FTX’le yan yana gelen tüm şirketler için endişeler söz konusu. Binance’le ilgili soru işaretlerinden biri de bu. Zira Kasım ayında FTX’in mali durumu ve Alameda Research’le olan aşırı yakın ilişkisi bir haber aracılığıyla tartışmaya açıldığında, CZ, FTX’in kendi para birimi olan FTT cinsinden tüm yatırımlarını geri çekmişti. Diğer yatırımcıların kaçışını hızlandıran ve FTX’in geleceğine gölge düşüren bu olayın ardından iki şirket arasında bağlayıcı olmayan bir satın alım sözleşmesi yapılmıştı.

Ancak kripto piyasasında bir kanaat önderi kabul edilen CZ’nin birkaç saat içinde bu sözleşmeden geri adım atması FTX’in sonunu garantiledi. O günden beri Binance, Cypto.com gibi piyasa şirketleri, mali durumlarının iyi olduğunu ortaya koymak için büyük çaba sarf ediyor. En başta belirttiğimiz üzere Binance’in Mazars’tan aldığı rezerv kanıtı teyit hizmeti de bu çabaların önemli bir parçasıydı.

NPR’ın “Binance was once FTX’s rival and possible savior. Now it’s trying not to be its sequel” ve Market Insider’ın “Binance, the world’s biggest crypto exchange, is now under intense scrutiny after the FTX debacle. Here are 5 things you need to know.” başlıklı haberlerden derlenmiştir.