Dünya genelinde makine fiyatlarında yaşanan artış Türkiye’nin makine ihracatına da olumlu yansıdı. Ocak ayında Türkiye’nin ihraç ettiği makinelerin miktarı geçen yıla göre yüzde 0,4 artarken, ihracat geliri ise yüzde 3,8 arttı. Böylece 1,4 milyar dolar makine ihraç ettiği Ocak ayında ana pazarlarının büyük bölümünde pozitife geçmeyi başaran Türk makine sektörü, sadece ABD ve Rusya’da kısmi daralmalar yaşadı.

Kış aylarında alınan tedbirlerin ve aşı faaliyetlerinin çok yakında küresel bir canlanmayı beraberinde getirmesini beklediklerini söyleyen Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) Başkanı Kutlu Karavelioğlu, “Satın alma gücü yüksek ülkelerden başlayarak, pandemi sürecinde ertelenen tüketim ihtiyaçlarının hızla giderilmesi için bahar aylarında talebin güçleneceği kanısı hâkim hale geldi. Bu durumun yatırım veya tüketim malı üreten tüm sektörlere doğrudan etkisi olacak. Geçtiğimiz yıl Ocak ayında yüzde 7 artış sağlamıştık, bu yıl Ocak ayını yüzde 3,8 artışla kapadık. Kısacası biz bu artışı baz etkisi olmaksızın sağladık.” şeklinde konuştu.

Mart ayından itibaren karşılaştırmalı tüm verilerde iyileşmeler başlayacağını belirten Karavelioğlu, geçen yıl ikinci çeyrekteki kayıplara rağmen, yılı serbest bölgelerden yapılanlarla birlikte 18,5 milyar dolar ihracatla kapattıklarını bildirdi.

“Karantinanın tekrar gündeme gelmeyeceği, tedarik ve müşteri tarafında da geçen yıla benzer kapanmaların olmayacağı inancıyla bu yıl 20 milyar dolar makine ihracatı yapmayı hedefliyoruz” diyen karavelioğlu, “Sektörün dijital dönüşümde hamleler yaparak değerlendirdiği bu sıkıntılı dönemin sonunda, nihayet dikkatimizi AB’nin yeni yeşil-dijital sanayi dönüşümüne uygun iş modelleri ve tekniklerinin geliştirilmesine verebileceğiz.” ifadelerini kullandı.

“Odak sektör olmanın ayrıcalığını hissettik”

En yüksek katma değerli faaliyet alanlarından biri olarak Ticaret Bakanlığı tarafından İhracat Ana Planı’nda odak sektör belirlenen makine sektörüne sağlanan ilave destek oranlarına 5 puan daha eklenmesinin ihracatçılara moral verdiğini söyleyen Kutlu Karavelioğlu, şunları kaydetti: “Bakanlığımız bu desteği ihracatçı firmalarımızın yurt dışı fuarlar, iştirak ettikleri sektörel ticaret heyetleri, ticaret yapmak amacıyla açtıkları çeşitli birimlerin kira ödemesi ile tanıtım ve marka tescil giderleri için veriyor. Küresel rekabetin hızla arttığı bu süreçte ihracatçıya verilen her destek, Türkiye ekonomisi için yeni fırsat kapıları açıyor. Ticaret Bakanlığı verilerinde makine sektörü verilerinin fasıl bazında yayınlanması ve Ocak ayında ihracatımızın serbest bölgeler dâhil yüzde 7,6 artışla 1,5 milyar dolar olarak açıklanması ihracat performansımızın kamu tarafından da yakından izlendiğine işaret ediyor. Bakanlığımızın açıkladığı veriler hem sektörümüzün gerçek gücünü ortaya koymuş hem de bizlere odak sektör olmanın ayrıcalığını hissettirmiştir.”

“Robotik, Almanya ile teknik işbirliğimizin odak alanlarından biri”

İlave desteklerin katkısı ve Türkiye Tanıtım Grubu’nun hızlanan projeleri kapsamında dijital ve hibrit etkinlikler de dâhil her fırsatta sektörün tüm tanıtım olanaklarını kullanmayı amaçladıklarını belirten Karavelioğlu, “Özellikle başlıca müşterilerimiz arasında ilk sırada gelen Almanya için yoğun bir faaliyet programı belirledik. Tanınmış sektörel yayınlarla iş birliğimiz artarak sürecek. BME ve VDMA gibi işlerimizi doğrudan ilgilendiren sektörel örgütlerle temaslarımızı sıklaştıracağız. Türkiye’nin Makinecileri markasıyla Almanya’da ilk defa sanal olarak gerçekleşen prestijli 10. Robot ve Otomasyon Kongresi’nin destekçisi olduk.” dedi.

Üretimde robotik çözümler konusunda Türkiye’nin hızlı hareket etmesi gerektiğine işaret eden Karavelioğlu, “Robotik çözümler sadece iş verimliliği açısından değil, belli teknolojik uygulamaları sadece robotlar vasıtasıyla yapmak mümkün olduğu için de çok önemli bir konuma gelmiştir. Amacımız, bu konuda yurt dışında oluşan önemli teknik referans ve bilgiyi ülkemize kazandırmak.” diye konuştu.

“AB – Çin yatırım anlaşması yakın takibimizde olacak”

Almanya başta olmak üzere önemli AB ülkeleri tarafından Çin ile yapılan tüm müzakerelerde dile getirilen hususların yeni imzalanan yatırım anlaşmasında yer aldığını söyleyen Kutlu Karavelioğlu, bu anlaşmanın AB için iki açıdan büyük önemi olduğunu ifade etti.

Anlaşmanın birinci özelliğinin Çin’in bugüne kadar kabul etmediği hususlarla ilgili olduğunu belirten Karavelioğlu, “Karşılıklı yatırım ilkesi, Çin’de faaliyet gösteren yabancı işletmelerin önemli ihalelerin, teşvik ve finans mekanizmalarının dışında bırakılması gibi konularda ilk defa mevcut durumun değişmesi yönünde tavır sergileniyor. İkinci olarak bu anlaşma ile bazı AB üyesi ülkelerin Çin ile özel temasları sınırlanıyor ve girişimler AB şemsiyesi altında ele alınıyor. Bu anlaşma ve RCEP birbirinin etkilerini artıracak bir kompozisyon içeriyor, makine imalatçılarının dolaylı da olsa sürecin içinde olması gerekiyor. Türkiye’nin Çin bahsindeki önceliği ise dış ticareti dengelemek olmalı. Çin’in sattığı mallardan çok, Türkiye’de yapacağı yatırımlarla sanayimize katkı vermesi tercih edilmesi gereken ve sürdürülebilir olan durumdur.” değerlendirmesini yaptı.

“İç talebin oluşturduğu katma değer, ihracatın yarısı etmiyor”

Küresel rekabetin merkezinde yüksek katma değerli ürünlerin olduğuna işaret eden Kutlu Karavelioğlu, Katma Değer ve İthal Girdileri raporu sonuçlarına ilişkin şunları söyledi: “Sektörümüzün ithalat girdi yoğunluğuna baktığımızda doğrudan girdilerin yüzde 21, dolaylı ithalat etkisinin ise yüzde 12,8 olduğunu hesapladık. Türk makine sektörünü G8 ülkeleri ve Çin ile kıyasladığımızda doğrudan ithalat yoğunluğumuzun Kanada’dan daha iyi, Fransa ile aynı seviyede olduğunu görüyoruz. Diğer ülkeleri yakalamak için yerli ara malı ve komponent konusunda gidecek çok yolumuz olduğunun bilincindeyiz. Yine aynı rapora göre, makine ihracatı ile yarattığımız katma değerin yüzde 75,8’ini Türkiye’de oluşturuyoruz. Yerli makine kullanımının öncelenmesi için çabalarımızı artırmak zorundayız çünkü yurt içindeki makine talebinin oluşturduğu katma değerin sadece yüzde 31’i ülkemizde kalıyor. Ne yazık ki yurt içi talepten doğan katma değerin yüzde 33’ü Avrupa’ya, yüzde 20’si de Doğu Asya’ya gidiyor. İç talebin oluşturduğu katma değer, ihracatın oluşturduğu katma değerin yarısı kadar etmiyor. Türkiye büyük destekler verdiği makine yatırımlarından hak ettiği katma değeri alamıyor.”