Türkiye’de her yıl binlerce kişinin hayatını kaybettiği trafik kazaları, sadece istatistiklerden ibaret değil; her biri bir aileyi, bir hayatı derinden etkileyen acı gerçekler. Bu tabloyu tersine çevirmek ve karayollarında daha güvenli bir ortam oluşturmak amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) yeni bir yasa teklifi görüşülmeye başlandı. Karayolları Trafik Kanunu’nda yapılması planlanan değişiklikle birlikte, özellikle alkollü araç kullanımı ve diğer sıkça yapılan kural ihlallerine karşı caydırıcılığı yüksek cezalar getiriliyor.
ALKOLLÜ ARAÇ KULLANIMINA REKOR CEZALAR
Yeni düzenleme, trafikte en büyük risk unsurlarından biri olan alkollü araç kullanımına karşı oldukça sert yaptırımlar öngörüyor. Teklife göre, alkollü şekilde araç kullanan bir sürücüye:
İlk ihlalde 50 bin TL
İkinci ihlalde 100 bin TL
Üçüncü ihlalde ise 150 bin TL para cezası uygulanacak.
Bu rakamlar, bugüne kadar uygulanan para cezalarının birkaç katına çıkartılması anlamına geliyor. Ayrıca, alkollü ya da uyuşturucu etkisi altındayken ölümlü bir kazaya karışan ve olay yerinden kaçan sürücülere de hapis cezası verilmesi gündemde.
Bu sert cezalar, sadece kişisel bir tercih olan içki ya da madde kullanımının değil, direksiyon başındaki bir kişinin tüm toplumun güvenliğini riske atmasının da bedeli olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
SÜREKLİ İHLAL EDENLERE “KADEMELİ CEZA” GELİYOR
Sürücüler arasında zamanla alışkanlığa dönüşen bazı kural ihlalleri artık daha ciddi sonuçlar doğuracak. Yeni yasa teklifiyle birlikte:
Hız sınırını aşmak
Emniyet kemeri takmamak
Kask kullanmamak
Araç kullanırken telefonla konuşmak
Gibi davranışlara yönelik cezalar tekrarlanma durumuna göre artarak uygulanacak. Yani, bir sürücü aynı kuralı birkaç kez ihlal ettiğinde, sadece ceza miktarı değil, belki de ehliyetine el konulması gibi daha ağır sonuçlarla da karşılaşabilecek.
Amaç sadece ceza kesmek değil; kurallara uymanın önemini sürücülerin zihnine kazımak.
SOSYAL MEDYADA “TRAFİK KURALSIZLIĞI” PAYLAŞIMLARINA DA MÜDAHALE
Trafik kurallarını hiçe sayan, makas atarken video çekip sosyal medyada paylaşan ya da hız rekorları kırdığını gösteren görüntülerle övünen sürücüler de bu düzenlemeden nasibini alacak. Sosyal medyada paylaşılan bu tür içeriklere karşı yeni önlemler ve cezai uygulamalar gündemde.
Artık yalnızca fiilen yapılan kural ihlalleri değil, bu davranışların kamuoyuna teşvik edici şekilde yayılması da cezalandırılacak.
“SIFIR CAN KAYBI” HEDEFİYLE YENİ STRATEJİ
AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili İbrahim Yurdunuseven, yasa teklifinin gerekçesini şu sözlerle açıkladı:
“2023 yılında trafik kazalarında 6 bin 351 kişi hayatını kaybetti. Bu sayı, kasıtlı adam öldürme vakalarının toplamından bile fazla. Bu kabul edilemez. Trafikte sıfır can kaybını hedefliyoruz.”
Yurdunuseven’in vurguladığı gibi, trafik kurallarına uymayan küçük bir kesimin, toplumun tamamı için büyük bir tehdit oluşturduğu gerçeği bu yasa teklifinin temelini oluşturuyor. Özellikle ölümlü ve yaralanmalı kazaların önüne geçmek için sert ve istikrarlı bir uygulama süreci planlanıyor.
MAKAS ATAN, DRİFT YAPAN, AŞIRI HIZ YAPANLAR YAKINDAN TAKİP EDİLECEK
Yeni düzenlemenin bir diğer önemli boyutu da bilinçli şekilde trafiği tehlikeye atan sürücülerle mücadele olacak. Özellikle:
Drift yapan
Makas atan
Aşırı hız yapan
Sürücülere yönelik cezalar ciddi oranda artırılacak. Sadece ceza yazmakla kalınmayacak; bu tür davranışlar sistematik şekilde izlenecek, gerekli durumlarda ehliyete el konulabilecek ya da araç trafikten men edilebilecek.
CEZALAR İŞE YARIYOR MU?
İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu’nun paylaştığı verilere göre, geçen yıllarda yapılan cezai düzenlemeler önemli sonuçlar verdi. Örneğin:
Yasa dışı çakar kullanımı %80 azaldı.
2023 yılında trafik kazalarındaki can kaybı, bir önceki yıla göre azalarak 6 bin 458’e düştü.
Karaloğlu, bu verilere rağmen hala yeterli seviyede olunmadığını ve 2030 yılına kadar can kaybını yarı yarıya azaltmayı hedeflediklerini ifade etti.
SONUÇ: TOPLUMSAL FARKINDALIK VE KURALLARA SAYGI ŞART
Bu yasa teklifi, sadece cezaları artırmakla sınırlı değil. Aynı zamanda, sürücü davranışlarını iyileştirmeyi, toplumda trafik bilincini yükseltmeyi ve herkesin can güvenliğini korumayı hedefliyor. Trafik sadece bireysel bir sorumluluk değil; toplumsal bir güvenlik meselesi. Bu nedenle yapılan her düzenleme, 86 milyon insanı doğrudan ilgilendiriyor.
Yeni düzenleme yürürlüğe girerse, Türkiye trafikte yeni bir döneme girmiş olacak: kurallara uymanın sadece ceza korkusuyla değil, bilinçli bir tercih olarak yerleşmesi için önemli bir adım atılmış olacak.
ZAFER ÖZCİVAN
Ekonomist-Yazar