Mehmet KAYA/ANKARA
Ödemeler dengesi içinde yabancı doğrudan yatırımlar son zamanlarda yerinde sayma eğilimi gösteriyor. Buna karşılık yabancı gayrimenkul yatırımlarının hızı artıyor.
2018’de 5,9, 2021’de ise 5,6 milyar dolar ile 6 milyar dolar sınırına yaklaşan yabancıların gayrimenkul yatırımları, 2022 Ocak-Temmuz döneminde bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 41,93 oranında artarak 3 milyar 791 milyon dolara ulaştı. Bir önceki yıl aynı dönemde tutar 2 milyar 671 milyon dolar seviyesindeydi. Yine Temmuz ayı itibariyle yıllıklandırılmış veride ise tutar 6 milyar 754 milyon dolar olarak belirlendi. 2021 Haziran ayı itibariyle yıllıklandırılmış tutar 4 milyar 807 milyon dolar düzeyindeydi.
Ödemeler dengesinde, gelen yatırım ile giden yatırımların farkı olarak net sermaye girişi açıklanıyor. Gelen yatırımlar içinde de ayrıca gayrimenkule yapılan yatırımlara yer veriliyor. Ödemeler dengesi içinde, gayrimenkul dışı yabancı doğrudan yatırım tanımına giren her türlü yatırım, sermaye kalemi altında gösteriliyor. Bu kalemde, gelen yatırımlardan tasfiyeler çıkarılarak net giriş gösteriliyor. Ödemeler dengesi istatistiklerine göre Türkiye’de gayrimenkul yatırımları nedeniyle yabancı sermaye girişi, net sermaye girişinin 2006’da yüzde 17,21’i düzeyindeyken, bu oran ilerleyen yıllarda hızla arttı ve 2013’ten itibaren yüzde 30’ların üstünde, zaman zaman da yüzde 50’lerde oluştu. 2017’de ise yüzde 90’lara kadar yükseldi ve 2021 yüzde 76,47 ile tamamlandı.
Yabancı doğrudan yatırımlar son dönemde hem net hesapta, hem de sermaye kalemi altında gösterilen gayrimenkul dışı alanlarda önemli artış göstermezken, gayrimenkul yatırımlarına yönelik yabancı sermaye girişindeki artış dikkat çekti. 2006’dan bu yana genel trend olarak dalgalanmayan ve sürekli artış gösteren tek kalem bu oldu. Ulaştığı seviye itibariyle de 2022 yılı itibariyle gayrimenkul yatırımları yıllık 6 milyar dolar seviyelerine ulaşarak son dönemde yabancı sermaye yatırımlarının önceki yıllara göre sabit kalmasında en önemli kalem haline geldi.
