Merve YİĞİTCAN

İstanbul Mobilya Fuarı’na zabıta baskını ile fitili ateşlenen Bakırköy Belediyesi ile fuarcılar arasındaki reklam ilan vergisi tartışması büyüyor. Belediye, yıl boyunca İstanbul Fuar Merkezi’nde (İFM) yapılacak fuarlarla ilgili İFM’ye 93 milyon TL’lik vergi tahakkuk edileceğini bildirirken, İstanbul Mobilya Fuarı’nı organize eden MOS Fuarcılık’a da yaklaşık 4,2 milyonluk reklam ilan vergisi çıkardı. 9-12 Şubat’ta düzenlenmesi planlanan, ancak ocak ayında pandemi koşulları gerekçesiyle iptal edilen fuar için de 853 bin TL’lik vergi tahakkuk ettirdi. Fuarcılar, yıl boyunca yapılacak fuarlar için hem İFM’den hem de fuar organizatörlerinden belediyenin ayrı ayrı vergi tahakkuk edeceğine ilişkin beyanda bulunmasını ‘çifte vergilendirme’ girişimi olarak eleştirirken, belediyenin hiç yapılmamış bir fuarı sanki yapılmış gibi gösterip vergi tahakkuk ettirmek istemesini ise hukuka aykırı olduğunu belirtiyor. Sektör temsilcileri, daha önce ne Türkiye’de ne de dünyada böyle bir reklam ilan vergisi uygulamasını görmediklerini söylerken, söz konusu uygulamanın fuarcılık sektörünü bitireceğini ileri sürdüler.

“CNR’ın 143 milyon TL vergi borcu var”

Belediye ve fuarcılar arasında yaşanan sürece ilişkin DÜNYA’ya konuşan Bakırköy Belediye Başkanı Bülent Kerimoğlu, daha önce Türkiye’nin hiçbir yerinde böyle bir reklam ilan vergisi olmamasının, bundan sonra olmayacağı anlamına gelmediğini vurgularken, “Gariban bir büfeciden bakkaldan tabelasını asınca tabela vergisi alıyoruz belediye olarak. Türkiye’nin en büyük fuarcılığının yapıldığı alanda fuarcılığı yapan ve yaptıranlar orada devasa ilan reklamları veriyorlar, broşür dağıtıyorlar, promosyon dağıtıyorlar. ‘Biz acaba bundan neden gelir elde edemiyoruz’ diye düşündük. Ama biz bu çalışmayı şimdi başlatmadık, 7 yıl önce başladık. İDTM’nin fuar alanlarını o zaman CNR Fuarcılık kiralıyordu. Onlara, ‘Bundan sonra yaptığınız fuarlarda ilan reklam vergisi ödeyeceksiniz’ dedik. Bugün olduğu gibi onlar da ‘Böyle saçma bir şey olur mu, dünyanın hiçbir yerinde yok, biz vermeyiz’ dediler. Ancak biz ‘2464 Sayılı Kanun’un 12’nci ve 13’üncü maddeleri uyarınca biz bunu uygulayacağız’ dedik. Konu vergi mahkemesine gitti, mahkeme lehimize karar verdi. İtiraz ettiler, ama bir üst mahkeme de lehimize karar verdi. Danıştay’a götürdüler, onlar da Bakırköy Belediyesi lehine karar verdi. Demek ki hukuk ‘Belediye bu uygulamayı fuarlarda işletebilir’ diyor. Bu karar elimizde. CNR’ın belediyeye bugün 143 milyon TL borcu var. Ödenmedi, icra çıkarıldı haciz uygulanıyor” dedi.

“Ciddiye almadılar zabıta gönderdik”

Şu anda da belediyenin muhatabının İFM olduğuna dikkat çeken Kerimoğlu, şöyle devam etti: “Orada İFM var. İFM’nin de alt kiracıları var. En son mobilya fuarında İFM’ye yazdık ve dedik ki ‘Burayı kime kiraya veriyorsunuz, kaç işletme gelecek, ne kadar ilan reklam kullanacaksınız? Bize bildirin, biz de bunu vergi tahakkuku yapalım.’

Ciddiye almadılar. Ciddiye almayınca da mecburen zabıta gönderdik fuara tespitler yapılması için. Tespitler sonucunda yasanın bize verdiği yetkiyle tahakkuk çıkardık. Şimdi, ‘Biz bunu ödemeyeceğiz’ diyecekler, itiraz edecekler. Edebilirler, ancak elimizde bir karar var. Danıştay’ın 9’uncu dairesinde 2021 yılında bir karar alındı. Konu bitti. Gene mahkemeye gitmek isteyebilirler. Başka yerde alınmış olmaması oradaki belediyenin sorunu. Ben belediye başkanı olarak yetkimi sonuna kadar kullanırım. Biz oradaki fuarda tespit yaparken beni milletvekilleri, bakanlar, partimin üst düzey yetkilileri aradı. Ama ben Bakırköy halkının menfaatlerini korumak için, kendimiz de hoş sempatik görünmemeyi göze alarak bu uygulamayı yaptık.”

“Fuarcılar müşterilerine vergiyi de katıp fiyat versinler”

Kerimoğlu, “Fuarcılık yapanların artık şunu bilmesi lazım: ‘Biz kafamıza göre fuarcılık yaptık, büyük paralar kazandık, hiçbir yere vergi ödemedik, ama bu dönem bitti.’ Ödeyecekler. Bakırköy Belediyesi bu uygulamayı başlattı, diğer belediyelere de örnek olacak. Hemen TÜYAP’ın olduğu yerde Büyükçekmece’de örnek olacak. Büyükçekmece Belediye Başkanı, ‘Ben bunu yapmak istemiyorum, kötü olmak istemiyorum fuarcılarla’ derse bu onun sorunu. Biz yapacağız, gücümüzü yasadan alıyoruz” ifadelerini kullandı. Fuar organizatörlerinin çıkan vergiyi yüksek bulmalarına ilişkin de Kerimoğlu, “Fuarcılar da şirket davet ederken fiyatlarını belediyeye ödeyecekleri vergiyi göz önünde bulundurarak yapacaklar” dedi. Yapılmamış fuar için çıkan vergiyi ilişkin de Kerimoğlu, “Yapılmamış bir fuar var ise onunla ilgili kimse tahsilat tahakkuk yapamaz. İtiraz ederler, yapılmadığı tespit edilirse ödemezler” dedi. Kerimoğlu, belediyenin İDTM’deki yüzde 5 ortaklık payının belirli bir kısmını ortaklarına devretmek istediğini, ancak bu durumun vergi uygulamasıyla ilgili olmadığını da sözlerine ekledi.

2464 Sayılı Kanun ne diyor?

Bakırköy Belediyesi’nin fuar organizatörlerine tahakkuk etmek istediği söz konusu vergiyi 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 12’nci ve 13’üncü maddeleri uyarınca yaptığı belirtiliyor. Kanunun 12’nci maddesinde “Belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü İlan ve reklam, İlan ve Reklam Vergisine tabidir” ifadeleri yer alırken, 13’üncü maddede, “İlan ve Reklam Vergisinin mükellefi, yurtdışından gönderilen ilan ve reklamlar dahil olmak üzere, ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzelkişilerdir. İlan ve reklam işlerini mutat meslek olarak ifa edenler, başkaları adına yaptıkları ilan ve reklamlara ait vergileri mükellefl er adına ilgili belediyeye yatırmaktan sorumludurlar” deniliyor.

İHRACATÇILAR TEPKİLİ: Yasal güvence istiyoruz

İstanbul Mobilya Fuarı’na tahakkuk ettirilen vergi ile ilgili konuşan Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Başkanı Ahmet Güleç, yaklaşık 4,2 milyon TL’lik faturayı ödemelerinin mümkün olmadığını söylerken, çıkan vergiyi ‘haraç gibi’ diyerek eleştirdi. İhracatçıların böyle keyfi uygulamalarla karşı karşıya kalmaması için yasal bir güvence beklediklerini belirten Güleç, “Zaten zor şartlarda fuarlar yapıyoruz. Eğer böyle bir vergi varsa, niçin başka belediyeler almıyor da Bakırköy Belediyesi almak istiyor. İzmir Belediye Başkanı Tunç Soyer, ‘Şehirde daha fazla fuar yapılması için elimden gelen desteği vermeye hazırım’ derken, Bakırköy Belediyesi mi doğrusunu yapıyor Tunç Soyer mi?” diyerek tepki gösterdi. Bu yıl ilk defa düzenlenen İFCO Fuarı için de belediyeden beyanda bulunulmasına yönelik bir yazı geldiği öğrenildi. İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Mustafa Gültepe, daha önce hiçbir fuarda böyle bir uygulamaya şahit olmadıklarını söylerken, “Belediyenin enerjisini farklı yöne sevk etmesi gerekir. Bu tarz uygulamalar bizleri aşağı çekiyor. Fuarımıza 25 bin yabancı ziyaretçi geldi. Bunlar Bakırköy ilçesi ve çevresinde konakladı, restoranlarını, taksilerini kullandı. İlçeye bu kadar katkısı olan fuarcılık sektörü için bunlar güç kaybı yaratıyor” ifadelerini kullandı.

BİFAŞ: Yapılmayan fuarımıza 150 firma katılmış gibi vergi çıkardılar

Birleşik Fuar Yapım AŞ (BİFAŞ) Bakırköy Belediyesi’nin yapılmamış fuara sanki yapılmış gibi vergi tahakkuk ettiği için dava açmaya hazırlanıyor. BİFAŞ Yönetim Kurulu Üyesi Musa İmdat, 9-12 Şubat tarihlerinde Baby&Kids Expo’yu düzenlemek istediklerini ancak pandemi önlemleri nedeniyle fuarı iptal ettiklerini aktarırken, “Ancak belediye çalışanları sanki fuar gerçekleşmiş ve onlar da burada tabela incelemesi yapmışlar gibi vergi çıkarmışlar. Yapmadığımız fuara sanki 150 firma katılmış gibi 853 bin TL’lik vergi çıkarmışlar. Bu usul olarak kesinlikle hukuka aykırı. Hem mali hem de adli yönden suç duyurusunda bulunacağız” dedi. Fuar yapılmış olsa dahi, fuarı organize eden firmaya böyle bir cezanın çıkmasının hiçbir kabul edilir tarafının olmadığını savunan İmdat, “Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir uygulama yok. Biz organizatörler olarak ne orada stand açıyoruz ne de 13’üncü madde kapsamında tabelacılık işi yapıyoruz. Neye istinaden bize bu tabela vergisi çıkıyor. Sadece 1,5 holde fuar yapan bir organizatör arkadaşımıza da 705 bin liralık vergi çıkardılar. Bunları organizatör firmaların ödemeleri mümkün değil. Sektörü batıracak bir uygulamadır” ifadelerini kullandı.

İDTM: Tetkik ve yoklama dahi yapılmadan vergi tahakkuk ettirildi

DÜNYA’ya konuşan İDTM yetkilileri ise Bakırköy Belediyesi’nin İFM’ye ilan ve reklam vergisi tahakkuk ettirmesinin, kanuna uygun olmadığını belirttiler. Bakırköy Belediyesi’nin İDTM’nin doğrudan İFM’nin ise dolaylı ortağı olduğunu belirten yetkililer, İDTM bünyesindeki İstanbul Fuar Merkezi’nin (İFM) ilan ve reklamcılık faaliyeti bulunmadığına dikkati çektiler. Yetkililer, “İstanbul Fuar Merkezi’nde yıl boyunca birçok fuar gerçekleştirilir. İDTM’nin ‘alanı kiraya veren’ sıfatı bulunmaktadır. İFM, ilan ve reklamı yapan, yaptıran olmadığı gibi; münhasıran ilan ve reklamcılık işleri ile de iştigal etmemektedir. Dolasıyla vergi mükellefi ya da sorumlusu sıfatı yoktur. Kaldı ki yasa gereği yapılması gereken bir tetkik ve yoklama dahi yapılmadan vergi tahakkuk ettirilmiştir” açıklamasında bulundular. Belediyenin fuar takviminde yer alan organizatör firmaların web sitelerine girerek, vergi tahakkuku sürecini icra ettiğini vurgulayan İDTM yetkilileri, tüm merciler nezdinde gerekli hukuki girişimlerde bulunacaklarını belirttiler. Yetkililer ayrıca, belediyenin fuar organizatörlerine mükerreren vergi tahakkukunu gösteren ihbarname göndermesini ve yapılmayan fuarlara, afaki firma sayısına göre vergi tahakkuk ettirilmesinin uygun olmadığını dile getirdiler. İDTM yetkilileri, Bakırköy Belediyesi’nin vergi tahakkukunu hem İFM’ye hem de alanda fuar düzenleyen organizatörlere göndermesinin, mükellefi tespit edilemeyen sözde bir vergi konusuna tahakkuk gerçekleştirdiklerini gösterdiğini söylediler.