Komisyonlardan geçerek Meclis gündemine gelen ve yasalaşması beklenen tasarı ile Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) reform niteliğinden değişiklikler yapılıyor. BES’te hem sistemdeki katılımcıların devamlılığı sağlanacak hem de sisteme yeni girişler teşvik edilecek. Yasa ile BES’e 5 yeni düzenleme geliyor.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), yeni düzenlemeler hakkında bir açıklama yaptı. Açıklamada, BES’in, geliştirilmesi ve daha geniş katılımcı kitlelerine ulaşabilmesi için SEDDK tarafından diğer paydaşlarla birlikte reform niteliğinde yeni projelerin hayata geçirildiği vurgulandı. BES’in tabana yayılan önemli bir tasarruf aracı ve kamu emeklilik sisteminin tamamlayıcısı olmaya devam ettiğine değinen SEDDK, sisteme girişin teşvik edilmesine yönelik üç önemli yenilik geldiğini belirtti.
TOPLU ÖDEME
Devlet katkısının yüzde 25’ten yüzde 30’a yükseltilmesinin, devletin BES’e verdiği desteğin bir kez daha güçlü şekilde vurgulandığının ifade edildiği açıklamada, “Yeni düzenleme ile birlikte, artık katılımcılar ödeyecekleri katkı paylarının yıllık brüt asgari ücreti aşan kısmı için de takip eden yıllarda devlet katkısı alabilecekler. Bu sayede, katılımcıların devlet katkısından faydalanmak için birikimlerini yıllara bölüp erteleyerek yatırmasına gerek kalmıyor ve sisteme toplu ödeme yapmanın cazibesi artırılıyor” denildi.
SEDDK, yeni düzenleme ile 45 yaşını aşan çalışanların da Otomatik Katılım Sistemine katılmalarına imkan tanındığı, bu sayede yaş kısıtlaması olmaksızın tüm çalışanların otomatik katılım sisteminin avantajlarından faydalanabileceğini vurgulayarak, katılımcıların sistemde devamlılığını sağlayacak iki önemli yenilik getirildiği kaydetti.
Açıklamada, katılımcıların eğitim, evlilik, konut alımı gibi nakit ihtiyaçları nedeniyle sistemden mecburen çıkış yaptıkları ve tasarruflarını bu ihtiyaçlarını karşılamak doğrultusunda kullandıklarının gözlemlendiğine değinilerek, şu görüşlere yer verildi: “Uygulama detayları SEDDK tarafından belirlenecek olan yeni düzenlemeye göre, katılımcılar nakit ihtiyacını karşılamak üzere sistemden çıkmak zorunda kalmadan birikiminin yüzde 50’sine kadar olan tutarı çekebilme imkanına sahip olacak. Bu katılımcılara, ayrıca belli şartlar dahilinde, alacakları birikimin yüzde 25’ine kadar hesabındaki devlet katkısı da verilebilecek. Bir diğer önemli uygulama ise BES sözleşmelerinden kaynaklı alacağın temlik edilmesi suretiyle bankalara teminat olarak gösterilebilmesine imkân tanınması. Bu uygulama ile, SEDDK tarafından detayları belirlenecek standart süreçler ve bankalar ile emeklilik şirketleri arasında kurulacak entegrasyon sayesinde, avantajlı koşullarla ve hızlı bir şekilde, BES sözleşmelerinden ayrılmaksızın kişilerin uygun koşullarla finansmana erişebilmesine imkan sağlanmış olacak.”
SEDDK açıklamasında, yapılan düzenlemeler ile olan BES’in, vatandaşların emekliliklerinin yanı sıra hayatlarının her dönemindeki birikim ihtiyaçlarını karşılayacak bir tasarruf havuzuna dönüştüğüne dikkat çekti.
SÜRDÜRÜLEBİLİR SİSTEM YARATTIK
Allianz Hayat ve Emeklilik Genel Müdürü Taylan Türkölmez, yeni düzenlemelerle ilgili değerlendirmelerde bulunarak, sistemde, 250 milyar liralık fon büyüklüğüne ve ciddi katılımcı sayısına ulaşıldığını söyledi. Yurtiçi tasarrufların düzenli şekilde büyümesine ihtiyaç olduğunu belirten Türkölmez, “Dünyaya bakıyorsunuz bireysel emeklilik sistemleri olayın merkezinde ve yurtiçi tasarrufların en önemli kısmını oluşturduğunu görüyoruz. Bizde ise halen 20-25 milyar dolarlık büyüklükten bahsediyoruz. Gayrisafi milli hasılamızın yüzde 3’üne denk geliyor. Tasarrufların büyümesi, ekonominin büyümesi, yaşlanan toplumun da emeklilikte hak ettiği geçimini sağlayabilmesi adına gerekli olan birikim için bu tip sistemlere ihtiyaç var” dedi. Türkölmez, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu sisteme ilgi çok büyük ama asıl bu ilgi sistemin kendini kanıtlamış olmasından kaynaklanıyor. Sürdürülebilir ve güvenilir bir sistem yarattık. Yeni düzenlemeler ile de bir taraftan teşviklerle tasarruflar büyürken, diğer taraftan kişilerin ihtiyaçlarını destekleme adına ciddi esneklik ve destek gelmiş oldu.”
TASARRUF SORUNUNU ÇÖZECEK
Garanti BBVA Emeklilik Genel Müdürü Burak Ali Göçer, BES’teki yeni düzenlemeler hakkında, “Türkiye’nin tasarruf problemini hükümet BES’le çözmeye karar verdi” diyerek özetledi. Göçer, sistemin 2003 yılından beri mükemmel çalıştığını, kişilerin sisteme olan güveninin oturduğunu ve çok iyi getiriler oluşmaya başladığını belirterek, şunları söyledi: “Ülke olarak tasarruf açığımızı bu sistem üzerinden giderebiliriz gibi gözüküyor. Çünkü içeride çok uzun vadeli fon birikiyor. İnsanların buraya inancını gördük. Mesela yüzde 30’luk devlet katkısı bence çok büyük bir karar ama yüzde 25 de zaten çok büyük bir karardı. Yüzde 25’ten 30’a çıkması ciddi ilgi yarattı. Zaten 18 yaş altının sisteme girmesinin izin verilmesinin heyecanı devam ediyor. 180 bin çocuğumuz içeriye katıldı ve yarısından fazlası 10 yaşın altında. Dolayısıyla sürekli olarak sisteme katılımcı ilgisi de var. Hükümet de burayı cazip hale getirdiğinde karşılığını aldığını görüyor.”
