Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2022 yılı için Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kaydolan üreticilerden üçte birinin henüz yeni dönem için başvuruda bulunmadığını belirterek, “Bu nedenle 31 Aralık 2022’de bitecek 2023 yılı ÇKS kaydı başvuru süresi uzatılmalıdır” dedi.
Bayraktar, yazılı açıklamasında, ÇKS Yönetmeliği’nin Resmi Gazete’nin 23 Eylül tarihli sayısında yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile değiştirildiğini ve ÇKS başvuru döneminin 4 ayla sınırlandırıldığını bildirdi. Gelecek yıla yönelik ÇKS başvurularının, yeni yönetmelik çerçevesinde 31 Aralık’ta sona ereceğini hatırlatan Bayraktar, Tarım ve Orman Bakanlığının “tarımda dijitale geçiş” uygulamasıyla arazi beyanında ve ek belgelerinde değişiklik olmayan çiftçilerin başvurularını e-Devlet üzerinden kabul etmeye başladığını kaydetti.
Uygulamanın ilk yılı
Bayraktar, diğer çiftçilerin başvuru belgelerinin geçmiş yıllarda olduğu gibi oda tarafından tamamlandığını ve çiftçilerce Bakanlığın il/ilçe müdürlüklerine teslim edildiğine dikkati çekerek, “Bu yıl yapılan yeni uygulamalara çiftçilerimiz yeterince uyum sağlayamıyor. Özellikle uygulamanın ilk yılı olması nedeniyle e-Devlet başvurularında sık sık sistem sorunu yaşanıyor. 2022 yılında 2 milyon 172 bin 974 çiftçinin toplam 15,3 milyon hektar tarım alanı ÇKS’ye kaydedildi. 2023 tarımsal üretim dönemi için ise odalarımızdan alınan bilgilere göre bugüne kadar yaklaşık 1 milyon 460 bin çiftçinin, 10,6 milyon hektar alanının kaydı yapıldı” değerlendirmesinde bulundu.
ÇKS kaydını yaptırmayan çiftçilerin desteklerden yararlanamadığını, tarım sigortasını yaptıramadığını ve düşük faizli kredi kullanamadığını vurgulayan Bayraktar, TÜİK verilerine göre Türkiye’de işlenen toplam tarım alanının 23,5 milyon hektarken ÇKS’ye kayıtlı alanın 15,3 milyon hektar olduğu bilgisini verdi.
5.1 milyon çiftçinin yüzde 58’i sistem içinde
Bayraktar, her yıl Türkiye’de ortalama 8,2 milyon hektar tarım arazisinin kayıt altına alınamadığının altını çizerek, şunları kaydetti: “ÇKS’ye kaydolamayan 8,2 milyon hektar tarım alanı, intikali yapılamamış, hissedarlar arasındaki sorunlar veya arazilerin çok küçük olması nedeniyle işlense de ÇKS’ye kaydettirilmeyen, atıl tarım alanları ve ecrimisille işlenen hazine arazilerinden oluşuyor. Ziraat Odaları Bilgi Sistemi’ne (ZOBİS) göre, 2022 yılında ziraat odalarımıza kayıtlı olarak, tarımsal üretime devam eden 5 milyon 186 bin 206 çiftçi varken ÇKS’ye kayıtlı çiftçi sayısı 2 milyon 172 bin 974’dür. Bu rakamlara göre ülkemizde üretim yapan çiftçilerin yüzde 58’inin ÇKS kaydı bulunmuyor.”
