Türkiye’nin 2022 yılı ihracatı 2021’e göre yüzde 12,9 artışla 254.2 milyar doların üzerine yükselirken, aynı yıl ithalat bir önceki yıla göre yüzde 34,3 artarak 364 milyarı aştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan; 2022 yılı ihracat verilerini Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in de katıldığı toplantıyla İstanbul’da açıkladı.

Erdoğan, “Cumhuriyetimizin yeni yüzyılının ilk iş gününü yani Türkiye Yüzyılımızın başlangıcı olan bir günü ihracatla ihracat ailemizle birlikte açıyoruz. Bilindiği gibi son 20 yılda Gazi Mustafa Kemal’in, Cumhuriyetimizi kurarken ifade ettiği ‘Ülkemizi muasır medeniyetler seviyesinin üzerine çıkarma’ hedefi doğrultusunda çok çalıştık.” diye konuştu.

2022’nin ilk üç çeyreğinde yüzde 6 büyüdük

Tüm dünyayı derinden etkileyen Kovid-19 salgını, Rusya-Ukrayna savaşı, ham madde ve enerji krizi gibi sıkıntıların, ekonomi ve ihracatın hızını kesemediğine dikkati çeken Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “ Gelişmiş ülkeler dahil, dünyanın derin sancılarla kıvrandığı bir dönemde, 2022’nin ilk üç çeyreğinde yüzde 6,2’lik bir büyüme kaydettik. Bu büyümenin de yarısından fazlası mal ve hizmet ihracatından geldi. 2020 yılı birinci çeyreğine kıyasla 2022 yılı üçüncü çeyreğinde Türkiye ekonomisi, 3,5 milyon ilave istihdama kavuştu.”

Erdoğan, istihdam seviyesinde sanayi sektörünün katkısının 1 milyonu geçtiğini belirterek, bu rakamın, üretim ve ihracattaki güçlü performansın ülke ekonomisine ne derece olumlu yansıdığına işaret ederek: “Bundan sonra hedefimiz, Türkiye’nin, dünyanın en çok ihracat yapan ilk 10 ülkesi arasındaki yerini almasını sağlamaktır. Bundan 20 yıl önce yola çıktığımızda 36 milyar dolar olarak devraldığımız ihracatımızı hamdolsun tam 7 kat artırdık. Aylık ortalama 3 milyar dolar ihracattan 21 milyar doların üzerinde ihracata çıktık. Ülkemizde 2002 yılında 33 bin 523 firmamız ihracat yaparken, geçen sene bu sayı 111 bini geride bıraktı. Daha da önemlisi 2022 yılı Ocak-Kasım dönemi itibarıyla ihracat ailemize katılan yeni firma sayımız ne oldu biliyor musunuz? 9 bin 700’ü aştı. Aynı dönemde 1 milyar doların üzerinde ihracat yapan il sayımız 5’ten 24’e yükseldi. Artık ülkemizde ihracat yapmayan hiçbir ilimiz kalmadı.”

TL ile 197 ülkeye ihracat

İhracatta kendi paralarını da giderek etkin şekilde kullanmaya başladıklarına dikkati çeken Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Milli paramızla ihracat yaptığımız ülke ve bölge sayısı 197’yi buldu. Türk lirası ile gerçekleşen dış ticaret hacmimiz de yaklaşık 350 milyar liraya ulaştı. Hizmet ticaretinde de dünyadaki konumumuzu geliştirmeye devam ediyoruz.

Hizmet ihracatımızı 20 yılda 14 milyar dolar seviyesinden önceki sene itibarıyla 61,4 milyar dolar seviyesine çıkarmıştık. Geçtiğimiz sene hizmet ihracatımız için de tam bir yükseliş oldu. Yılın ilk 10 ayında hizmet ihracatımızı 76,4 milyar dolara yükselttik. Yıl sonu gerçekleşmesi itibarıyla hizmet ihracatımızın, hedefimiz olan 85 milyar doların da üzerine çıkmasını ve cari açığın azaltılmasına 50 milyar dolarlık katkı sağlamasını bekliyoruz.”

1.5 milyar dolarlık dizi ihracatı

Cumhurbaşkanı, geçen yıl dizi ihracatından 750 milyon dolar elde edildiğini bu yıl hedefi 1.5 milyar dolar olarak koyduklarını iletti. Erdoğan, bu alanda da destekleri artıracaklarını açıkladı. Hizmet ihracatının 10 ayda 76.4 milyar dolara çıktığını aktaran Erdoğan, 2023 hedefini 85 milyar dolar olarak açıkladı. Dijital dönüşüm yatırımlarının bölge ayrımı yapmadan teşvik kapsamına alınmasına ilişkin çalışma yapılması talimatı veren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bunu en kısa zamanda hayata geçirelim” dedi. Lojistik, ulaştırma ve dağıtım sektörüne de ihracat desteği sözü veren Erdoğan, lojistik ağını güçlendirileceğini belirtti.

Kefalet portalı süreci hızlandıracak

Geçen yılın mart ayında 1.4 milyar lira sermaye ile kurulan İhracatı Geliştirme AŞ’nin sermayesini 6 milyar liraya çıkardıklarını açıklayan Erdoğan, “Bu sayede ihracatçılarımız Kefalet kolaylığı yanında ihracatçıların piyasa şartlarında en uygun maliyetle kredi alabilmelerini sağlamak için yine aynı şirket bünyesinde kredi ihtiyacı olan ihracatçı şirketin ortağı olan 20 bankanın tamamına teknolojik imkanlarla anında girecek, en uygun şartları sunan bankaya hızla ulaşabilecek kefalet portalı uygulamasını hayata sokuyoruz” dedi.

Atatürk Havalimanı yanına fuar

İhracatçıların fuar talebine cevap veren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 208 bin metrekaresi kapalı, 225 bin metrekaresi açık olmak üzere toplam 433 bin metrekarelik sahaya fuar alanı inşa edileceğini açıkladı. Erdoğan, fuar alanının Atatürk Havalimanı yanına yapılacağını belirtti.

Eximbank ve MB daha çok destek vermeli

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe toplantıda yaptığı konuşmada ihracat ailesinin Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ekonomi yönetiminden beklentilerini de şöyle sıraladı: “Sanayide kullanılan elektrik ve doğalgaz fiyatında yapılan indirimler yeni yıla başlarken hepimiz için büyük moral oldu. İhracat ailemiz adına size şükranlarımızı sunuyorum. Ancak rekabet gücümüzü koruyabilmemiz için zatıalinizden bir bu kadar daha indirim bekliyoruz. İhracatta büyük hedeflerimizi gerçekleştirebilmemiz için üretim kapasitemizi artırmak, teknolojik alt yapımızı yenilemek durumundayız. Dolayısıyla Eximbank ve Merkez Bankası’nın bu süreçte uzun vadeli finansman kredileriyle ihracatçılarımıza daha çok katkı vermesi gerektiğini düşünüyoruz. Yeşil dönüşüm ve dijitalleşmeyle ilgili bütün yatırımların bölge ayrımı gözetilmeksizin destek kapsamına alınmasını bekliyoruz. Şirketlerimizin sermaye yapılarının korunabilmesi için enflasyon muhasebesi uygulamasının 2022’yi kapsayacak şekilde öne çekilmesini istirham ediyoruz.”Gültepe konuşmasında dünyada Türk ürünü ile tanışmayan tek bir ülke bırakmadıklarını söyledi. Gültepe, şöyle devam etti: “Almanya, ABD, Irak, Birleşik Krallık ve İtalya en çok ihracat yaptığımız ilk 5 ülke oldu. En fazla ihracat artışı sağladığımız ülkeler Rusya, Irak, ABD, Almanya ve Romanya olarak sıralandı. 162 ülkeye ihracatımızı arttırırken, 108 ülkede ihracat rekoru kırdık. 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız ülke sayısını 52’ye çıkardık. 16 sektörümüz ihracat rekoruna imza atarken, 23 sektörümüzün ihracatı 1 milyar dolar sınırını aştı. 21 bin 501 firmamızı ihracat ailemize kattık. Bu firmalarımızla tam 3 milyar 700 milyon dolarlık ihracata imza attık.” Kilogram birim değeri 1,44 dolara yükseldi Mustafa Gültepe, TİM ve ihracatçı birliklerinin geçen yıl 43 ülkede 72 ticaret heyeti düzenlediklerini, 38 alım heyetini Türkiye’de ağırladıklarını bildirdi. Ticaret ve alım heyetlerinde toplam 26 bin ikili iş görüşmesi gerçekleştirdiklerini anlatan Gültepe, “Farklı sektörlerde yurt içinde ve yurt dışında toplam 184 fuara katıldık. Birim ihracat değerimizi yüzde 14,7 artışla 1,44 dolara çıkardık” dedi.

Fikret ÇENGEL

Nurdoğan ARSLAN ERGÜN