İzmir Ticaret Odası Meclis Salonu’nda yapılan İzmir İş İnsanları ve Bankacılık Sektörü Toplantısı’nda konuşan Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Alpaslan Çakar, 2019’da finansal kriz yaşandığını, sonra da koronavirüs nedeniyle insanların evden çıkamadığını, üretim ve yatırımların ertelendiğini, iş planlarının bozulduğunu anlattı.
Bütün ekosistemin bu süreçten negatif etkilendiğini kaydeden Çakar, ekonomide ciddi bir ticari daralmanın söz konusu olduğu 2020’de dünya ticaret hacminin yüzde 3,1 küçüldüğünü, Türkiye’nin ise 1,8 büyüdüğünü ifade etti.
Salgının etkisiyle küresel enflasyon yaşandığını dile getiren Çakar, “Enflasyonun birkaç nedeni var. Enerji fiyatlarında ciddi artış oldu. Petrol fiyatı 40 dolardan 80-85 dolara çıktı o zaman. Petrol ve doğal gaz fiyatları arttı. Petrol artınca tüm girdi maliyetleri artıyor. Talep de artınca bütün dünyada öngörülmedik şekilde enflasyon oluştu.” dedi.
“Savaşın belli bir noktaya gelmesi bizim açımızdan çok önemli”
Bugün 2019’daki küresel kriz ve salgının üzerine Rusya-Ukrayna savaşının geldiğini belirten Çakar, şunları kaydetti: “Ekonominin tamamının etkilenmeme olanağı söz konusu değil. Rusya ve Ukrayna’yı bizim açımızdan 2 türlü değerlendirebiliriz. Rusya, Avrupa’ya en çok enerji satan ülkelerden. 11 Mart’ta petrol 147 dolara çıktı. Doğal gaz 345 euraya çıktı Avrupa’da. Bu ortamda bizim, ülke ekonomik büyüklüğü dikkate alındığında, net enerji ithalatçısı bir ülkenin etkilenmemesi söz konusu değildi. Buradan bir maliyet enflasyonunun ortaya çıkmaması mümkün değildi. Buradan da negatif etkilendik. İkincisi turizm açısından en büyük pazarımız Rusya, sonra Almanya, İngiltere, Polonya ve Ukrayna. 2021’de turizm geliri 24 milyar dolar oldu. Rusya’nın payı 6 milyon, Ukrayna’nın payı ise 2,5 milyon turistti. Rusya’nın bu etkisi maalesef turizm gelirinde bir belirsizlik oluşturdu. Önümüzdeki dönem pazar çeşitliliği ve farklı ülkelerden gelecek turistlerle inşallah bu açık gideriliyor olacak. Savaşın bir diğer boyutu tahıl. Tahıl konusunda ciddi ihracatçılar, biz oradan da tahıl, ayçiçeği alıyoruz. Bu savaşın netleşip belli bir noktaya gelmesi hem dünya ekonomisi hem bizim açımızdan çok önemli olacak.”
“Türkiye pozitif ayrışacak”
Dünya ekonomisini bu yıl yüzde 4,4 büyümesinin öngörüldüğünü, savaşın etkisiyle bunun biraz daha az olabileceğini ifade eden Çakar, Türkiye’nin pozitif ayrışacağını vurguladı.
Türkiye’nin şokları yönetmekte “pozitif ayrıştığını” aktaran Çakar, “Türkiye’deki genel büyüme seyrine bakıldığında ortalama yüzde 5 civarında büyüme tarihsel döngümüz var. Büyüme bizim gibi ülkeler için çok önemli, çünkü istihdamı korumak ve insanlara iş bulabilmek açısından belli bir büyümeyi yakalamak zorundayız. 2022 yılında da yüzde 5 civarında büyümeyi sağlıyor olacağız.” diye konuştu.
