Hüseyin GÖKÇE
Pandeminin yarattığı küresel olumsuzluğun etkisinin azaltılması amacıyla 2020 yılında Merkez Bankası tarafından uygulanan yatırım taahhütlü avans kredisi, toplam 100 milyar liralık limitle yeniden uygulanmaya başlıyor. Yatırım taahhütlü avans kredisi, ihracat veya ithal ikamesine yönelik üretim taahhüdünde bulunan firmalara kullandırılacak.
Üst limitin 10 yıl olacağı kredilerde, faizin üst sınırı ise Merkez’in referans faizi olan yüzde 14 olacak. Bazı koşullara göre faiz oranı yüzde 9’a kadar inebilecek.
Yatırım taahhütlü avans kredilsi kullanacak firma önce aracı bankaya borçlu sıfatıyla senet verecek. Aracı banka da bu senedi Merkez Bankası’na devredecek ve böylece firma bu senetlerin avansa kabulüyle kredi kullanmış olacak.
Vade üst sınırı 10 yıl
Yatırım taahhütlü avans kredisi en az 3, en çok 10 yıl vadeli olarak kullandırılacak. Anapara geri ödemesiz dönemi ise en fazla 2 yıl olacak ve süreçte sadece faiz ödemeleri gerçekleştirilecek. Geri ödeme dilimleri en fazla 6 aylık dönemler halinde belirlenebilecek.
Firma bazında üst limit 1.5 milyar lira, faiz yüzde 9’a kadar inebilecek
Avans kredisi, KOBİ statüsündeki firmalar için 250 milyon lira, diğer firmalar için ise 1.5 milyar lira olarak uygulanacak.
Sabit faizli kredilerde, Merkez Bankası referans faizi olan yüzde 14 oranı uygulanacak. Değişken faizli kredinin tercih edilmesi halinde ise geri ödeme tarihinden 6 iş günü öncesi ile kullandırım tarihinden 6 iş günü öncesi TLREF endeks değeri esas alınarak hesaplanan yıllık getiri oranından 150 baz puan indirilerek uygulanacak.
2 milyarın üzerindeki yatırımlarda teşvik belgesi şartı aranmayacak
Yatırım taahhütlü avans kredisi, Yatırım Teşvik Belgesi (YTB) kapsamında yapılacak yatırım faaliyetlerinin finansmanı için kullandırılacak. Sabit yatırım tutarı 2 milyar liranın üzerinde olan ancak YTB kapsamında olmayan yatırımlar için kullandırılacak avans kredilerinde, teşvik belgesi şartı aranmayacak.
Döviz cinsi sözleşme için Merkez’den izin alınacak
Yatırım taahhütlü avans kredisi kullanan firmalar, krediye konu yatırım ile ilgili
olarak yurt içinde yerleşiklerle yapacakları tüm sözleşme ve fiyatlamaları Türk lirası üzerinden yapabilecekler. Krediye konu yatırım ile ilgili olarak yurt içinde yerleşiklerle döviz veya dövize endeksli sözleşme yapılabilmesi için önce Merkez Bankasına talebin gerekçelerini de içeren bir başvuru yapılması ve Merkez Bankasının onayının alınması şartı aranacak.
İhracat veya ithal ikamesi şartı
Yatırım taahhütlü avans kredisi kullanan firma tarafından; yatırım sonrasında kredi vadesine kadar üretilecek malların ihraç edileceği ve/veya ithal edilen malların ikamesine yönelik olacağına ilişkin sayısallaştırılmış öngörü de içeren yazılı bir taahhüt alınacak.
