Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırımlar son dönemde rekor kırdı. Ekonomist Prof. Dr. Hakan Kara’nın sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşım, bu konudaki çarpıcı gerçeği ortaya koydu: Türklerin yurt dışında yaptığı net doğrudan yatırımlar, 2025 yılı Mart ayı itibarıyla son 12 ayda 7,56 milyar dolara ulaştı. Bu, şimdiye kadar kaydedilen en yüksek seviye.
Bu yatırım dalgası, sadece birkaç büyük şirketin değil, birçok bireysel yatırımcının ve orta ölçekli firmanın da sermayesini Türkiye dışına yönlendirdiğini gösteriyor. Özellikle son yıllarda ekonomik belirsizliklerin artması, yüksek enflasyon, dövizdeki dalgalanmalar ve yatırım ortamına dair endişeler, birçok kişiyi yurt dışında daha istikrarlı limanlar aramaya yöneltti.
NEDEN YURT DIŞINA YATIRIM?
Ekonomik zorluklar, sadece gelirleri değil, yatırım tercihlerini de doğrudan etkiliyor. Türkiye’de yatırım yapmanın riskli ya da belirsiz olduğunu düşünen bazı yatırımcılar, birikimlerini başka ülkelerde değerlendirme yoluna gidiyor. Bunun sonucunda hem şirketler hem de bireyler, üretim, ortaklık, satın alma ya da taşınmaz edinme gibi farklı yollarla başka ülkelerde yatırım yapıyor.
Bu eğilim yalnızca üretime yönelik yatırımlarla sınırlı kalmıyor. Son yıllarda özellikle yurt dışında konut ve arsa satın alma alanında da ciddi bir artış görülüyor.
EN ÇOK GAYRİMENKUL ALINAN ÜLKELER: YUNANİSTAN VE DUBAİ
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) açıkladığı ödemeler dengesi verilerine göre, Türklerin yurt dışından konut alımı için harcadığı para 2024 yılında, bir önceki yıla göre %20,5 artarak 2 milyar 513 milyon dolara ulaştı. Yani sadece bir yılda, Türk vatandaşları yurt dışında ev veya arsa almak için 2,5 milyar dolardan fazla ödeme yaptı. 2025’in ilk ayında da bu rakam 144 milyon dolar oldu.
En fazla ilgi gören yerler ise Yunanistan ve Dubai oldu. Yunanistan’da gayrimenkul satın alanlara verilen oturum hakkı (ve bazı durumlarda vatandaşlık fırsatı), Dubai’de ise vergi avantajları, konut projelerindeki çeşitlilik ve yatırım getirisi, Türklerin ilgisini çeken başlıca nedenler arasında.
BU GELİŞMELER NEYİ GÖSTERİYOR?
Yerli Sermaye Dışarı Akıyor: Net doğrudan yatırımın artması, Türkiye’den çıkan sermayenin büyüdüğünü gösteriyor. Yani insanlar ve şirketler, parasını Türkiye yerine başka ülkelerde değerlendiriyor.
Yatırımcının Güven Arayışı: Birçok kişi ekonomik istikrar, hukuki düzen, vergi sistemi gibi konularda daha öngörülebilir ve güvenilir ülkeleri tercih ediyor.
Yatırımda Çeşitlendirme: Yalnızca Türkiye’de yatırım yapmanın riskli olabileceğini düşünen yatırımcılar, portföylerini farklı ülkelerde çeşitlendirmeye çalışıyor.
İkinci Vatandaşlık veya Oturum İzni: Gayrimenkul yatırımları yoluyla Avrupa ülkelerinde oturum almak ya da Dubai gibi yerlerde vergi avantajı sağlamak, yatırımın sadece ekonomik değil, aynı zamanda stratejik nedenlerle de yapıldığını gösteriyor.
Sonuç olarak, Türklerin yurt dışında yatırım yapma eğilimi hem rakamsal olarak zirveye çıktı hem de kapsam olarak genişledi. Bu durum, sadece bir ekonomik veri değil; aynı zamanda Türkiye’deki yatırımcı davranışlarının, beklentilerinin ve gelecek planlarının da değiştiğini gösteriyor. Türk yatırımcılar artık sadece yerel değil, küresel düşünüyor.
ZAFER ÖZCİVAN
Ekonomist-Yazar