Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu’nun TBMM’ye sunduğu yeni yasa değişikliği teklifi, Türkiye sağlık sisteminde uzun zamandır beklenen reformları beraberinde getiriyor. Günümüzde sağlık sistemi, hem nüfusun artan sağlık hizmeti talebine hem de teknolojik gelişmelere hızla adapte olma gerekliliğine rağmen çeşitli sorunlarla karşı karşıya. Bu değişiklikler, mevcut sorunları aşmak ve sistemin daha sürdürülebilir, şeffaf ve hasta odaklı bir yapıya kavuşmasını hedefliyor.
Günümüzde Sağlık Sisteminin Durumu
Türkiye’de sağlık sistemi son yıllarda ciddi ilerlemeler gösterdi; erişilebilirlik ve altyapı anlamında büyük adımlar atıldı. Ancak hâlâ bazı temel sorunlar var:
Organ bağışında düşük katılım: Organ bağışı konusunda bilinçlendirme çalışmaları artsa da bağış oranları hâlâ yetersiz. Süreçlerin karmaşıklığı ve bürokrasi bağışçı olmayı zorlaştırıyor.
Hekimlerin çalışma koşulları: Doktorlar ve sağlık çalışanları yoğun iş yükü, hak kayıpları ve esneklik eksikliğiyle karşı karşıya. Özel sektörde çalışan hekimlerin sınırlı çalışma alanları, kariyer planlamasında zorluk yaratıyor.
Hasta onay süreçlerinin zorlukları: Özellikle acil durumlarda veya uzaktan sağlık hizmetlerinde hastaların onay süreçleri yavaş ve hantaldır, bu da hizmet sunumunu geciktirebilir.
Denetim ve kalite kontrol eksiklikleri: İlaç ve tıbbi cihaz tedarik zincirinde bazen güvenlik zaafiyetleri yaşanabiliyor. Ayrıca özel sağlık kuruluşlarının reklamlarında yanıltıcı bilgilerle hastaların yanlış yönlendirilmesi riskleri mevcut.
Yeni sağlık mesleklerinin tanımlanması ve örgütlenme: Sağlık meslek tanımları güncel ihtiyaçları karşılamada geride kalabiliyor. Bazı meslek gruplarının örgütlenmesi zayıf, bu da mesleki gelişim ve hakların korunmasını zorlaştırıyor.
Yeni Yasa Değişikliği ile Getirilen Yeniliklerin Detaylı Yorumu
Dijital Organ Bağışı Başvurusu ve Bağışçı Kararının Esas Alınması
Organ bağışı sistemi dijitalleşiyor, bu büyük bir adım. Dijital platformlar sayesinde bağış süreçleri daha şeffaf ve erişilebilir olacak. Bağışçı kararının esas alınması ise etik ve hukuki açıdan önem taşıyor; böylece bağışçı iradesi korunacak. Bu, organ bekleyen hastalar için umut verici bir gelişme.
Özel Hastane Hekimlerinin İki Kurumda Çalışabilmesi
Doktorların çalışma esnekliğinin artırılması hem hekimlerin gelirlerinin artmasına hem de sağlık hizmetlerine erişimin genişlemesine katkı sağlar. Kıdem tazminatı ve emeklilik haklarının da buna yansıması, sağlık çalışanlarının motivasyonunu ve sistemde kalıcılığını artıracaktır.
Yeni Sağlık Meslek Tanımları ve Aktif Meslek Örgütleri
Optisyenlerin meslek örgütlerinin güçlendirilmesi gibi adımlar, sağlık hizmetlerinin profesyonelleşmesini sağlar. Yeni meslek tanımları, sağlık alanında ortaya çıkan yeni ihtiyaçlara yanıt verir ve meslek gruplarının haklarını korur.
Hasta Onaylarının Dijital Ortama Taşınması
Hastaların tıbbi işlemler için onaylarının dijital ortamda alınması, süreçleri hızlandırır ve kolaylaştırır. Özellikle pandemi sonrası artan uzaktan sağlık hizmetleri için kritik bir yeniliktir. Ayrıca acil vakalarda zaman kaybını önleyerek hayat kurtarıcı olabilir.
İlaç ve Tıbbi Cihazlarda Denetimlerin Artırılması
Denetimlerin sıkılaşması, ilaç güvenliği ve cihaz kalitesinin artırılması, hasta güvenliğini doğrudan etkiler. Sağlıkta kalitenin yükselmesi için denetimlerin artırılması şarttı ve bu adım doğru yönde atılmıştır.
Özel Sağlık Kurumlarının Reklam Faaliyetlerinin Denetimi
Sağlık hizmetlerinin ticari yönünün artması, zaman zaman hasta güvenliğini tehdit eden yanıltıcı reklamları da beraberinde getiriyor. Bu düzenleme, hastaların doğru bilgiye erişmesini sağlayacak, yanıltıcı reklamların önüne geçerek sektörün itibarını koruyacak.
Tıbbi Kenevir ve Özel Ürünlerde Sıkı Ruhsatlandırma
Tıbbi kenevir ürünleri ve özel tıbbi amaçlı gıdalar gibi alanlar, özellikle son dönemde popülerlik kazandı. Ancak kontrolsüz üretim ve satış hem hastalar için risk oluşturuyor hem de piyasada karmaşa yaratıyor. Bakanlığın bu alanı tek elden yönetmesi hem kaliteyi hem de güvenliği artıracak.
Genel Değerlendirme
Bu yasa değişikliği, Türkiye sağlık sisteminin hem güncel ihtiyaçlara daha hızlı yanıt verebilmesini sağlayacak hem de kalite ve şeffaflık açısından önemli bir adım olacak. Dijitalleşme, denetimlerin artırılması ve sağlık çalışanlarının haklarının korunması gibi çok boyutlu reformlar, sistemin sürdürülebilirliğini artıracak.
Elbette, bu değişikliklerin uygulamaya geçirilme süreci ve sahadaki yansımaları da kritik olacak. Sağlık çalışanlarının ve hastaların bu yeni sistemlere adaptasyonu ile yasal düzenlemelerin kapsamlı eğitim ve iletişimle desteklenmesi, reformun başarısı için gereklidir.
ZAFER ÖZCİVAN
Ekonomist-Yazar